Jak rozwiązać problemy związane z dziedziczeniem mieszkania przez spadkobierców?
W tym wpisie przybliżę jak rozwiązać problemy związane z dziedziczeniem mieszkania. Gdy jest kilku spadkobierców, dość często pojawiają się między nimi spory dotyczące odziedziczonego majątku. Każda z takich osób może mieć różne plany dotyczące nieruchomości. Ktoś może chcieć w niej zamieszać, podczas gdy inne osoby będą chciały jej sprzedaży. Jest kilka możliwych rozwiązań tego problemu.
Dzisiejszy wpis będzie przydatny zarówno dla tych, którzy są spadkobiercami, jak i osób zainteresowanych zakupem takiej nieruchomości.
Spis treści
- Problemy związane z dziedziczeniem mieszkania – potwierdzenie praw do spadku
- Co możesz zrobić z częścią odziedziczonej nieruchomości?
- Czym się różni stwierdzenie nabycia spadku od działu spadku?
- Problemy związane z dziedziczeniem mieszkania – dział spadku
- Co po dziale spadku?
- Problemy związane z dziedziczeniem mieszkania – czym należy pamiętać
Powiązane wpisy na blogu
- Własność mieszkania w małżeństwie i związku partnerskim, czyli nieruchomość w rodzinie – cz. 1/2 Małżeństwo
- Udział w nieruchomości. Na co zwrócić uwagę przed zakupem
- Wzmianka w księdze wieczystej. Jak bezpiecznie kupić taką nieruchomość?
- Kilku właścicieli nieruchomości. Jak przeprowadzić zniesienie współwłasności?
Problemy związane z dziedziczeniem mieszkania – potwierdzenie praw do spadku
Jeśli chcesz rozwiązać problemy związane z dziedziczeniem mieszkania, Twoim pierwszym krokiem powinno być uzyskanie dokumentu potwierdzającego Twoje prawa do spadku.
Niezależnie od tego czy zmarły sporządził testament, czy też nie – potwierdzenie praw do spadku będzie mieć tę samą formę:
- postanowienia Sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, albo
- notarialnego poświadczenia dziedziczenia.
Pierwsze rozwiązanie może być konieczne, gdy spadkobiercy nie mogą się ze sobą porozumieć. Postępowanie spadkowe, toczy się przed sądem na wniosek zainteresowanej osoby. Może to być zarówno spadkobierca, jak i osoba obca – np. wierzyciel zmarłego. Uczestniczą w nim wszyscy potencjalni spadkobiercy. Kończy się wydaniem przez Sąd postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, gdzie wskazuje się jaką część majątku dziedziczy każda osób. Nie ma tu ograniczeń czasowych, postępowanie może zakończyć się po kilku miesiącach, a w szczególnych i problemowych sytuacjach nawet po kilku latach.
Drugie rozwiązanie jest znacznie prostsze i trwa krócej niż postępowanie sądowe. Przy notarialnym poświadczeniu dziedziczenia, wszyscy potencjalni spadkobiercy muszą się stawić u notariusza wraz z niezbędnymi dokumentami (m.in. testamentem, jeśli był sporządzony, aktami zgonu, urodzin itp.). Notariusz sporządza następnie akt poświadczenia dziedziczenia. Przeprowadzenie procedury przed notariuszem jest w pełni dobrowolne i wszyscy potencjalni spadkobiercy muszą się zgodzić na to rozwiązanie.
Co możesz zrobić z częścią odziedziczonej nieruchomości?
Gdy masz już jeden z ww. dokumentów, możesz dysponować swoją częścią majątku. Możesz np. za zgodą pozostałych spadkobierców sprzedać swoją część nieruchomości.
Gdy spadkobiercy nie chcą się jednak zgodzić na sprzedaż Twojej części, konieczny może być dział spadku.
Więcej o udziale w nieruchomości przeczytasz w tym wpisie na blogu.
Czym się różni stwierdzenie nabycia spadku od działu spadku?
Najpierw wyjaśnię Ci czym różni się stwierdzenie nabycia spadku, od działu spadku. Stwierdzenie nabycia spadku oznacza, że razem z pozostałymi spadkobiercami stajesz się współwłaścicielem całej masy spadkowej. Wchodzą do niej zarówno prawa (nieruchomości, środki finansowe, wierzytelności itp.), jak i obowiązki (np. długi zmarłego). Sąd lub notariusz, stwierdzając nabycie spadku wskazuje jaką część masy spadkowej dziedziczysz (tj. majątku i długów spadkodawcy). W tym postępowaniu nie wskazuje się jednak, jaki przedmiot ze spadku dziedziczysz.
Najprościej będzie to przedstawić na przykładzie pudełka. Przy stwierdzaniu nabycia spadku dzieli się między spadkobierców zamknięte pudełko, nie sprawdzając zawartości. Dział spadku polega z kolei na tym, że pudełko otwiera się i dzieli zawartość między wszystkich spadkobierców. Jeśli więc nie możesz uzgodnić z pozostałymi osobami sposobu korzystania z majątku (po stwierdzeniu nabycia spadku), konieczne jest podzielenie między was zawartości spadku.
Problemy związane z dziedziczeniem mieszkania – dział spadku
W postępowaniu o dział spadku określa się, jaka część rzeczy wchodzących do spadku, będzie przypadać konkretnemu spadkobiercy. Dział spadku, czyli inaczej podział przedmiotów spadkowych może przebiegać różnie.
Zależy głównie od tego co wchodzi w skład spadku:
- przy nieruchomości zasadą jest jej podział między spadkobierców (np. podział gruntu na kilka mniejszych działek). Taki podział nazywa się podziałem fizycznym,
- jeśli podział fizyczny jest niemożliwy (bo np. majątek zmarłego stanowiło tylko mieszkanie, którego nie można podzielić), można przyznać nieruchomość jednej osobie z obowiązkiem spłaty pozostałych spadkobierców,
- możliwy jest też wariant mieszany, gdy do spadku należy kilka nieruchomości. Nieruchomości rozdziela się wtedy spadkobiercom z obowiązkiem wyrównania ich wartości (tj. spłaty osoby której przyznana nieruchomość ma mniejszą wartość),
- możliwy jest również podział spadku – w przypadku odziedziczonej nieruchomości, gdzie sprzedaje się ją i rozdziela uzyskane z tego tytułu środki finansowe. Ta forma nazywa się podziałem cywilnym.
Jak przeprowadzić dział spadku?
Analogicznie jak w przypadku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, dział spadku można uzgodnić przed notariuszem, zawierając umowę o dział spadku, albo za pośrednictwem sądu, przeprowadzając sądowy dział spadku. Wariant notarialny będzie z pewnością szybszy, będzie jednak droższy niż dział przed sądem. Wymaga też uzgodnienia wszystkich warunków miedzy spadkobiercami.
Przeprowadzenie działu spadku przed sądem nie wymaga takiej zgody. Uzgodnienie podziału przed złożeniem wniosku do sądu, może jednak być bardzo pomocne, ponieważ przyspieszy całe postępowanie. Sąd, rozstrzygający sprawę będzie generalnie związany ustaleniami co do podziału.
Brak wstępnej zgody spadkobierców nie powoduje jednak, że sąd podzieli spadek według własnego uznania. W postępowaniu zostaną wzięte pod uwagę potrzeby spadkobierców, związane np. z tym kto aktualnie zamieszkuje w mieszkaniu zmarłego. Jeśli będzie to możliwe, taka osoba otrzyma własność mieszkania z jednoczesnym obowiązkiem spłaty pozostałych spadkobierców.
Na marginesie dodam, że dział spadku możesz uzgodnić też w formie zwykłej umowy między spadkobiercami. Możesz to zrobić tylko wtedy, gdy w skład spadku nie wchodzi nieruchomość.
Stwierdzenie nabycia spadku połączone z działem spadku
Jeśli nie przeprowadziłeś jeszcze postępowania spadkowego (tj. nie dysponujesz stwierdzeniem nabycia spadku wydanym przez sąd lub notarialnym poświadczeniem dziedziczenia) – możesz przeprowadzić to postępowanie łącznie z działem spadku. Powinno to przyspieszyć całe postepowanie.
Co po dziale spadku?
Po przeprowadzeniu działu spadku wiesz już jaka część konkretnego składnika majątku spadkodawcy przypada Tobie. Możesz swobodnie dysponować swoją częścią, nie pytając o zgodę pozostałych spadkobierców.
Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości w tym zakresie, skonsultuj się wcześniej ze specjalistą radcą prawnym lub adwokatem. Profesjonalny prawnik może Ci rozwiązać problemy związane z dziedziczeniem mieszkania.
Jeśli nie znalazłeś we wpisie odpowiedzi na swoje wątpliwości, możesz zadać pytanie w komentarzu pod artykułem. Do czego Cię zachęcam 🙂
Problemy związane z dziedziczeniem mieszkania – o czym należy pamiętać:
- dokumentem, który potwierdza Twoje prawa do spadku jest sądowe stwierdzenie nabycia spadku lub notarialny akt poświadczenia dziedziczenia,
- mając potwierdzone prawo do części spadku, możesz nią w ograniczony sposób dysponować (np. sprzedać za zgodą pozostałych spadkobierców),
- jeśli spadkobiercy nie mogą porozumieć się co do korzystania ze wspólnie odziedziczonego majątku, konieczne jest przeprowadzenie działu spadku (przed sądem lub notariuszem).
